تاجیکستان
نام رسمی کشور: جمهوری تاجیکستان
زبان های رسمی: فارسی تاجیکی
نوع حکومت: حکومت متمرکز- نظام ریاستی
پایتخت: دوشنبه
کلان شهرها: ترسن زاده، پنجکینت، غرقان تپه، کولاب، نارک، خاروغ
استان ها: ختلان، سغد، ولایت خودمختار ناحیه بدخشان، ناحیه تابع جمهوری و دوشنبه
گروه های قومی: تاجیک ها، ازبک ها، روس ها و ...
تعطیلات و روزهای ملی: سال نو میلادی، روز جهانی زن، نوروز، روز جهانی کارگر، روز پیروزی( پایان جنگ جهانی دوم)، روز وحدت ملی، روز استقلال، روز قانون اساسی، روز آشتی ملی تاجیکستان، عید فطر، عید قربان
فرودگاه: فرودگاه بین المللی دوشنبه
وب سایت کشاورزی: www.moa.tj/Eng
دین: اسلام
مساحت: 143.100 کیلومتر مربع
منطقه تحت کشت برنج: 10800هکتار
جمعیت: 8,208,000 (98)
واحد پول: سامانی (TJS)
کد تلفن: 992+
زمان محلی: 5+ =>
معرفی: تاجیکِستان با نام رسمی جمهوری تاجیکستان کشوری کوهستانی و محصور در خشکی است که با حدود ۸ میلیون نفر جمعیت در سال ۲۰۱۳ میلادی و مساحتی بالغ بر ۱۴۳٬۱۰۰ مترکیلومربع (۵۵٬۳۰۰ مایلمربع) در آسیای مرکزی قرار دارد. این کشور با افغانستان از جنوب، ازبکستان از غرب، قرقیزستان از شمال، و جمهوری خلق چین از شرق، مرز مشترک دارد.
نظام حکومتی تاجیکستان ریاستی است که از ۴ استان تشکیل شده. اکثریت ۸ میلیون جمعیت تاجیکستان را تاجیکها تشکیل میشوند که به زبان فارسی سخن میگویند. بسیاری از تاجیکستانیها به زبان روسی نیز بهمثابهٔ زبان دوم تسلط دارند. ولایت خودمختار کوهستان بدخشان علیرغم جمعیت پراکندهاش، دارای مردمانی با تنوع گویشهای متفاوت است، گویشهایی همچون روشنی، شُغنانی، اشکاشمی و وَخی.
حدود ۹۳٪ تاجیکستان را رشتهکوههای بلند منشعب از تیانشان، پامیر و آلای دربر گرفتهاست. این کشور دارای یک اقتصاد گذار است که شدیداً به کمکهای مالی و تولیدات آلومینیم و پنبه وابسته است.
جغرافیای طبیعی: پهناوری تاجیکستان ۱۴۳٬۱۰۰ کیلومتر مربع (۹۵ ام در جهان) است و جمعیت آن ۸٬۱۶۰٬۰۰۰ تن (۹۸ ام در جهان) است (آمار ۲۰۱۴). تراکم جمعیت در این کشور ۵۷ تن در هر کیلومتر مربع است. تاجیکستان کشوری کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان است که میتواند صادرکنندهٔ آب و برق به سایر کشورها باشد. تاجیکستان کشوری مرتفع است که رشتهکوه پامیر آن را پوشاندهاست، ولی در شمال کشور، منطقه پست فرغانه وجود دارد.
در شمال تاجیکستان دشت فرغانه، در شمال غربی و بخش مرکزی، رشتهکوههای ترکستان، زرافشان، حصار و آلای، در جنوب شرقی رشتهکوههای بلند پامیر (بلندی تا ۷۴۹۵ متر) قرار دارد. در بخش جنوب غربی زمینهای نسبتاً پستتر وخش و حصار و غیره قرار دارد. رودها و دریاچههای تاجیکستان از قلهها سرچشمه میگیرند. مجموع طول ۹۴۷ رودخانه تاجیکستان بیش از ۲۸۵۰۰ کیلومتر است که ۶۰٪ ذخیره آبی آسیای مرکزی را تشکیل میدهند.
در تاجیکستان بیش از ۸۰ گونه از پستانداران، بیش از ۳۶۵ گونه پرنده، ۴۹ گونه خزنده، تقریباً ۴۰ گونه ماهی و بیش از ۱۰ هزار گونه حشره زندگی میکنند. از جانوران این کشور میتوان به پلنگ برفی، سیاهگوش (به فارسی تاجیکی: سیلاوسین)، خرس، گرگ، و روباه اشاره کرد. در این کشور آهو و گوسفندهای کوهی بسیاری هم زندگی میکنند. در تاجیکستان چهار حفاظتگاه ملی (بیشه پلنگان، رامیت، دشت جوم و زارغول) و ۱۳ پرورشگاه و پارک ملی فعالیت دارند. مناطق حفاظتشده طبیعی این کشور جمعاً حدود ۲۱٪ از خاک کشور را دربر میگیرند.
آب و هوا: آب و هوای تاجیکستان کموبیش قارهای (بری)، نیمه گرمسیری، و نیمه خشک و در برخی ناحیهها بیابانی است. هر چند باید آگاه بود که آب و هوا در این کشور به شدت به ارتفاع وابسته بوده و با تغییر ارتفاع آب و هوا نیز بهطور چشمگیری دگرگون میشود.
اگرچه درهٔ فرغانه و دیگر زمینهای پست این سرزمین را کوههای پیرامونشان از برخورد با جریان هوای شمالگان در امان نگاه میدارند اما با این حال دمای هوای در بیش از ۱۰۰ روز سال به زیر صفر درجه سانتیگراد میرسد. آب و هوای زمینهای پست جنوب باختری، که بیشترین دمای میانگین را دارند، خشک است. در زمینهای پاییندست تاجیکستان دمای میانگین هوا چیزی بین ۲۳ تا ۳۰ درجهٔ سانتیگراد در تیر ماه و ۱- تا ۳ درجه سانتیگراد در دی ماه میباشد. همچنین در بخشهای خاوری تاجیکستان که کوههای پامیر را در خود دارد، دمای میانگین هوا در تیر ماه ۵ تا ۱۰ درجهٔ سانتیگراد و در دی ماه ۱۵- تا ۲۰- درجهٔ سانتیگراد میباشد.
تاجیکستان پربارشترین کشور آسیای میانه است. میانگین بارش سالانه درههای وخش و کافرستان در جنوب به چیزی نزدیک ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر و در کوهستانها تا ۱٥۰۰ میلیمتر میرسد. اندازهٔ بارش سالانهٔ برف در یخچال فدچنکو تا ۲۲۳٫۶ سانتیمتر گزارش شدهاست. کرانههای شمالی درهٔ فرغانه و بخشهای کمبارش پامیر خاوری تنها بخشهای تاجیکستان هستند که اندازهٔ بارش در آنها همانند دیگر بخشهای آسیای میانه میباشد؛ چنان که بارش سالانه در پامیر خاوری چیزی کمتر از ۱۰۰ میلیمتر است. فصلهای زمستان و بهار پربارشترین فصلهای سال هستند.